روند صعودی استفاده از سرویس های اشتراک
نگاهی به مزایای استفاده از سرویس‌های اشتراک برای توسعه‌دهندگان و کاربران
می‌توان ادعا کرد که هرروزه به همان میزان که برای خوردن، خوابیدن و کار کردن وقت می‌گذاریم، صرف سرگرمی با تعداد زیادی برنامه در موبایل خود می‌کنیم؛ که این مدت زمان پس از همه‌گیری کووید-۱۹، به سرعت افزایش یافته است. طبق گزارش App Annie در سال ۲۰۲۱، آمریکایی‌ها هر روز ۸ درصد بیشتر از زمانی که صرف تماشای تلویزیون زنده می‌کنند، با تلفن همراه خود وقت می‌گذارند. در دو پلتفرم اپلیکیشن‌های مختص به تلفن همراه، گوگل‌پلی نزدیک به ۲.۸ میلیون و اپ‌استور حدود ۱.۹۶ میلیون برنامه برای دانلود در دسترس کاربران قرار دادند. با این حال، از هر ۱۰ ناشر اپلیکیشن، تنها ۱ نفر درآمد سالانه بیش از ۱ میلیون دلار دارد. اما چه چیزی مانع از کسب درآمد بیشتر اپلیکیشن‌ها می‌شود؟
به تازگی، نشانه‌های آشکاری از تغییرات در دنیای کسب درآمد از اپلیکیشن نمایان شده است. مدت‌هاست که تبلیغات درون‌برنامه‌ای، غالب‌ترین استراتژی کسب درآمد از اپلیکیشن‌ها بودند؛ چرا که ساده‌ترین و سریع‌ترین راه‌اندازی کسب درآمد برای پیاده‌سازی محسوب می‌شوند. برخلاف دیگر راه‌های کسب درآمد مانند برنامه‌های مبتنی بر اشتراک و پرداخت برای دانلود، تبلیغات درون‌برنامه‌ای اجازه می‌دهد تا برنامه‌ها به صورت رایگان به کاربران ارائه شوند و در عین حال درآمد قابل‌قبولی را برای ناشر به ارمغان آورد؛ گرچه این روش مملو از چالش‌هایی است. اما امروزه کسب‌وکارهای اشتراکی در سراسر جهان در حال رشد بیشتری هستند. طرح‌های اشتراک، انگیزه‌ای برای شرکت‌ها ایجاد می‌کند تا خدمات یا محصول خود را بهبود بخشند و با حفظ مشتری خود، بر تعداد آنها بیافزاید. برای یک مشتری، حق اشتراک، امکان آزمایش یک سرویس جدید را تنها با یک پرداخت اولیه کوچک فراهم می‌کند.
امروزه توسعه‌دهندگان برنامه که مشتاق ایجاد مشاغل پایدار هستند، بیشتر به خریدهای درون برنامه‌ای و اشتراک روی آورده‌اند. در طی یک دهه گذشته، به نظر می‌رسد آنها دریافتند که ارزش یک مشتری متعهد بیشتر از یک کاربر زودگذر است. گزارش گرایش‌های صنعت اپلیکیشن موبایل در سال ۲۰۲۱ توسط Sensor Tower نشان داد که حتی ناشران بازی نیز با سرعت رو به رشدی به سمت اشتراک‌ها روی می‌آورند. اکنون مصرف‌کنندگان راحت‌تر با ایده پرداخت هزینه اشتراک به صورت مکرر کنار می‌آیند. Sensor Tower گزارش داد که هزینه‌های مصرف‌کنندگان برای برنامه‌های مبتنی بر اشتراک و غیربازی با ۳۴ درصد افزایش در سال ۲۰۲۰ به ۱۳ میلیارد دلار رسیده است. با مشاهده موفقیت شرکت‌هایی مانند نتفلیکس و اسپاتیفای، مدل‌های پرداخت ماهانه یا سالانه با اپلیکیشن‌ها در دسته‌بندی‌های مختلف روبه‌رو می‌شوند. طبق گزارش AppsFlyer، در سال ۲۰۲۰، سهم برنامه‌هایی که از اشتراک استفاده می‌کنند بیش از ۴۰٪ رشد کرده است. با توجه به روندهای ذکر شده، گمان می‌رود ناشران در آینده بیشتر به استقبال سرویس‌های اشتراکی خواهند رفت.
مزایای مدل کسب و کار اشتراکی
یک مدل درآمد مبتنی بر اشتراک می‌تواند به مزایای ملموس بسیاری برای توسعه‌دهندگان و ناشران برنامه تبدیل شود. از سال ۲۰۱۶، اپل برای تراکنش‌هایی که از سوی مشترکانی که بیش از یک سال عضویت دارند انجام میشد، کمیسیون کمتری (۱۵ درصد به جای ۳۰ درصد استاندارد) دریافت میکرد که همین ترتیب در مورد پلی‌استور نیز اعمال میشد. بازار اپلیکیشن‌ها به این امر تمایل دارد که به اپلیکیشن‌هایی که موفق به حفظ مشتریان خود برای مدت طولانی می‌شوند، پاداش دهد. مشترکین حفظ شده به تعداد بیشتری از تراکنش‌های تکراری تبدیل می‌شوند که به معنای درآمد بالاتر برای برنامه است. با ۱۵ درصد کارمزد کمتر، اپل و گوگل قصد دارند توسعه‌دهندگان را تشویق کنند تا از ترتیبات درآمد متقابل برد-برد، خودکفا و پایدار استفاده کنند.
در مقایسه با سایر مدل‌های کسب درآمد، اشتراک‌ها نیازمند رویکرد جامع‌تری هستند. اشتراک‌ها به برنامه‌هایی نیاز دارد که تجربه‌ای بی‌عیب و نقص، نه تنها یک بار بلکه به طور مداوم به مشتری ارائه دهند. اگر کاربران مجبورند به طور منظم پول نقد خود را تقسیم کنند، باید در مورد ارزش برنامه متقاعد شوند. در غیر این صورت، آنها هیچ تردیدی در مورد لغو اشتراک نخواهند داشت. مشترکین که اشتراک دارند و بابت آن هزینه پرداختند، بیشتر از کاربران عادی با برنامه درگیر می‌شوند زیرا به طور طبیعی تمایل دارند از آن بهترین استفاده را ببرند. تعامل کاربر ارزشمند است، اما مسئولیت حفظ این تعامل بر عهده توسعه‌دهنده برنامه است که این امر مستلزم به روز رسانی بیشتر در ویژگی‌ها و محتوای برنامه است.
برنامه‌های پرفروش در اپ استور اپل
وب سایت qonversion نگاهی به ۱۰۰ برنامه پردرآمد در اپ استور اپل انداخته و سهم برنامه‌هایی که از اشتراک‌ها استفاده می‌کنند و محبوب‌ترین دسته‌های برنامه را طبقه‌بندی کرده است. این وب‌سایت از داده‌های در دسترس از App Annie و SensorTower در سال ۲۰۲۰ برای این طبقه بندی استفاده کرده است. در نمودار زیر ۱۰۰ اپلیکیشن پردرآمد در اپل اپ استور با تخمین‌های تقریبی در نظر گرفته شده تا بتوان مقیاس آن را درک کرد. این برنامه‌ها در دسته‌های بازی، موسیقی و استریم، بازی‌های کازینویی، سایت‌های دوستیابی، شبکه‌های اجتماعی و سایرین تقسیم شده‌اند.
با توجه به نمودار بالا، بازی‌ها روی هم نزدیک به ۷۲ درصد از کل درآمد ۱۰۰ برنامه برتر را تشکیل می‌دهند. بر اساس تجزیه و تحلیل صورت گرفته، اکثر بازی‌ها به طور گسترده از اشتراک‌های درون برنامه‌ای استفاده نمی‌کنند بلکه خریدهای درون برنامه‌ای مصرفی، مکانیسم اصلی کسب درآمد آنها هستند.
اما وضعیت برای برنامه‌های موسیقی و استریم متفاوت است چرا که بیشتر این برنامه‌ها به طور عمده با اشتراک‌های درون برنامه‌ای، کسب درآمد می‌کنند. یوتیوب با اختلافی ۴۰۰ میلیون دلاری نسبت به نتفلیکس، با درآمد تقریبی ۷۲۰ میلیون دلار در صدر این دسته قرار دارد. از دیگر برنامه‌های برتر موسیقی می‌توان به دیزنی+، آمازون موزیک و تیدال موزیک اشاره کرد. گفتنی است که ۱۲ رهبر برتر این دسته از برنامه‌ها، نزدیک به ۲ میلیارد دلار درآمد سالانه در اپ استور اپل را به خود اختصاص دادند.
بزرگترین دسته بعدی، شبکه‌های اجتماعی است. برنامه‌های این دسته هم از محصولات مصرفی و هم از اشتراک‌ها استفاده می‌کنند. بزرگترین برنامه‌های این دسته شامل بیگو-لایو، لینکدین، تیک‌تاک و فیس‌بوک می‌شود. فیس‌بوک با ارائه محصولات درون‌برنامه‌ای از گروه محدودی از سازندگان ویدیو، پشتیبانی مالی می‌کند. گرچه فیس‌بوک سالانه ۶۰ میلیون دلار از محصولات درون‌برنامه‌ای درآمد کسب می‌کند که سهم زیادی از درآمد ۷۰ میلیارد دلاری فیس‌بوک در سال گذشته نیست، اما همچنان به اندازه‌ای بزرگ است که در بین ۱۰۰ اپلیکیشن پردرآمد قرار گیرد. همچنین کاربران تیک‌تاک پول خود را در برنامه برای خرید سکه‌هایی خرج می‌کنند که می‌توانند در جریان پخش زنده با هدیه مبادله شوند.
دسته بعدی مربوط به برنامه‌های دوستیابی است. این رده تحت سلطه Tinder با درآمد تقریبی ۵۲۸ میلیون دلاری است و Bumble با اختلاف ۴۰۰ میلیونی و با درآمد تقریبی ۱۳۲ میلیون دلاری در جایگاه دوم قرار دارد. اشتراک‌ها مکانیسم اصلی کسب درآمد برای این دسته هستند.
بر اساس داده‌های بالا، اشتراک‌ها بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از کل درآمد ۱۰۰ برنامه برتر را افزایش می‌دهند و در دسته‌های غیربازی بیشترین محبوبیت را دارند. در حالی که مدل اشتراک می‌تواند برای شرکت بسیار سودآور باشد، مجموعه‌ای از پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. برای افزایش درآمدی که کاربران در طول زمان ایجاد می‌کنند، شرکت‌های اشتراک باید اطمینان حاصل کنند که کاربران تا حد ممکن از برنامه راضی می‌مانند.
ممکن است شما ماهانه برای چند پلتفرم استریم، اپلیکیشن دوستیابی، باشگاه ورزشی و سایر خدمات، حق اشتراک پرداخت کنید که این هزینه ممکن است بیشتر از آن چیزی باشد که شما انتظار دارید. بر اساس تجزیه و تحلیل نیویورک تایمز توسط پلتفرم بودجه آنلاین Mint در سال ۲۰۱۹، آمریکایی‌ها به طور متوسط ۶۴۰ دلار برای اشتراک دیجیتالی هزینه کردند. برای مدیریت اشتراک، استفاده از یک برنامه برای نظارت بر اشتراک‌های پولی شما ایده خوبی است. این برنامه‌ها به شما امکان می‌دهند تعداد اشتراک‌های خود، هزینه‌های کل و تاریخ تمدید آنها را ببینید. همچنین می‌توانند مدیریت اشتراک‌هایتان را برای شما آسان‌تر کنند، و حتی برخی به شما کمک می‌کنند خدماتی را که دیگر به آنها نیاز ندارید را در برنامه لغو کنید. در نهایت مدل کسب درآمد از سوی حق اشتراک، واقعیت اجتناب ناپذیر جهان اپلیکیشن‌هاست.
سرویس اشتراک بازار
با توجه به اینکه این سیستم درآمدی در دنیا کاملا جا افتاده و به یکی از ارکان مهم در کسب درآمد پایدار سرویس‌ها تبدیل شده٬ در ایران هم بازار به تازگی چنین سرویسی را برای توسعه دهندگان استور خود عرضه کرده است. طبق آنچه که مدیران بازار درباره سرویس اشتراک بازار می‌گویند٬ این سرویس بر اساس بنچمارک پلی استور گوگل پیاده سازی شده و بسیاری از قابلیت‌های آن مشابه سرویس گوگل است.
سرویس اشتراک بازار در واقع به توسعه دهندگان اجازه می‌دهد که هزینه‌ی ارائه‌ی محتوا یا خدمات خود را به صورت دوره‌ای از کاربران خود دریافت کنند. از جمله قابلیت‌های مهم این سرویس نیز می‌توان به مشاهده و مدیریت تمامی اشتراک‌ها و امکان تمدید مستقیم و خودکار حق اشتراک به صورت ماهانه اشاره کرد. با این روش کاربران می‌توانند با دادن دسترسی‌های لازم به پلتفرم بازار٬ به صورت خودکار اشتراک‌هایشان را از طریق کیف پول بازار و یا مستقیما از طریق حساب بانکی پرداخت کنند.
