نام نویسنده: عاقله ترابی
بیش از بیست سال است که از ورود تلفن همراه می‌گذرد و حالا دیگر همه ما کمابیش از این ابزار استفاده می‌کنیم و حتی در افراد نسل گذشته هم کمتر کسی را می‌توان دید که صاحب یک موبایل نباشد. حالا با پیشرفت روزافزون تکنولوژی کار به جایی رسیده است که این دستگاه برای اغلب ما جزو لوازم اولیه زندگی شده است. در این بین، بی‌شک اگر خودمان هم گرفتار خراب‌شدن موبایلمان و دوندگی برای تعمیرش نشده باشیم، در اطرافمان موارد این‌چنینی را کم ندیده‌ایم.
تعمیر موبایل یکی از دغدغه‌های اصلی کاربران است که هنگام خرید تلفن همراه هم اغلب به فکر گارانتی و خدمات پس از فروش آن هستند. حال اگر فرض را بر این بگیریم که دستگاه خریده‌‌شده گارانتی داشته باشد و شرکت سازنده در مدت زمان مشمول گارانتی خدمات درخوری هم به کاربر ارائه دهد، باز هم مشکلات خراب‌شدن تلفن همراه و نیاز به تعمیر دست‌بردار نیست و پس از گذشتن دوره گارانتی کاربر را گرفتار می‌کند. در کشور ما با توجه به یکسری محدودیت‌ها طبیعتا این مشکل بیشتر از کشورهای در حال توسعه است و کاربر هزینه بیشتری برای تعمیر تلفن همراهش متحمل می‌شود و درنهایت هم معلوم نیست نتیجه چه از آب درمی‌آید.با توجه به اهمیت این موضوع، به سراغ یکی از شرکت‌های مطرح در حوزه تعمیرات موبایل رفته‌ایم تا از چندوچون این حرفه آگاه شویم. سروش خزائی، مدیر این شرکت با اشاره به اینکه خدمات شرکتشان شامل تعمیرات همه برندهای تلفن همراه می‌شود میگوید: از آنجا که میزان دقیق فروش برندها و مدل‌های مختلف موجود در بازار ایران مشخص نیست، نمی‌توان آمار دقیقی ارائه کرد که کدام برند یا مدل بیشترین درصد مراجعه برای تعمیر را دارد و کدام کمتر، ولی بدون درنظر گرفتن این امر، می‌توان گفت کمترین مراجعه مربوط به گوشی‌های سامسونگ و آیفون است و بیشترین مراجعه هم مربوط به گوشی‌های چینی می‌شود که هنوز نتوانسته‌اند کیفیت محصولاتشان را به حد مطلوب و همسان با برندهای مطرح دیگر برسانند.
خزائی بیشترین ایراد را در موبایل‌ها مربوط به هارد دستگاه می‌داند و میگوید: این مشکل در همه برندها کمابیش دیده می‌شود. او همچنین مشکلاتی از قبیل آنتن‌دهی، شکستن ال‌سی‌دی و مشکل در قسمت وای‌فای دستگاه را ناشی از استفاده نادرست کاربر می‌داند که اغلب در اثر ضربه‌خوردن گوشی پیش می‌آید. امیرعباس غلامی، تکنسین تعمیرات گوشی‌های اپل نیز در این‌باره میگوید: بیشترین مشکلی که در آی‌فون‌ها به چشم می‌آید مربوط به باتری آنها می‌شود. او البته به این نکته اشاره می‌کند که درصد جالب‌توجهی از این ایراد به استفاده نادرست کاربر برمی‌گردد چراکه شارژر غیر اصلی موضوع مهمی است که باعث می‌شود عمر باتری کم شده و به آن آسیب وارد می‌کند درحالی‌که اغلب کاربران به این موضوع توجهی ندارند. غلامی همچنین به استفاده کاربران از پاوربانک‌ها اشاره می‌کند و میگوید: یکی دیگر از علل ایجاد مشکل در باتری گوشی استفاده از شارژرهای همراه است که به باتری آسیب جدی وارد می‌کند و به مرور زمان آی‌سی‌شارژ را خراب می‌کند.
فرآیند تعمیر
برای تعمیر یک گوشی در گام اول نیاز به قطعات باکیفیت و اصلی است که از آنجا که شرکت‌ها قطعات را در بازار عرضه نمی‌کنند دسترسی به چنین کیفیتی عملا غیرممکن است. خزائی در این‌باره به دنیای اقتصاد میگوید: ما برای تهیه قطعات موبایل دو راه داریم؛ یا یک گوشی می‌خریم و از قطعات داخلش استفاده می‌کنیم یا از چین سفارش می‌دهیم که معمولا کیفیت مناسبی ندارند و بین دو هفته تا بیست روز زمان می‌برد تا به دست ما برسد و سه‌چهار روز هم زمان لازم است برای نصب و تست و کنترل نهایی تا بتوان تحویل مشتری داد. او البته به این نکته هم اشاره می‌کند که همه قطعات قابل تعویض نیستند. او در ادامه توضیح می‌دهد: یکسری قطعات در مادربورد چسب‌های مخصوصی دارند که حلالشان وجود ندارد یعنی وقتی CPU خراب می‌شود نمی‌توان آن را عوض کرد حتی اگر قطعه جایگزین را داشته باشیم. او همچنین به گوشی‌های غیر قابل تعمیر اشاره می‌کند و میگوید: برخی ایرادها درصد تعمیر بسیار پایینی دارند و به همین سبب آنها را غیر قابل تعمیر می‌دانیم و زمانی برای تعمیرش نمی‌گذاریم. او در توضیح این موضوع میگوید: از آنجا که برخی ایرادها زمان زیادی را از تکنسین می‌گیرد اجرت بالایی لازم دارد و نه برای مشتری مقرون به صرفه است و نه برای ما. خزائی در ادامه به گوشی‌هایی هم که قبلا تعمیر شده‌اند اشاره می‌کند و میگوید: این دسته از موبایل‌ها هم برای ما جزو موبایل‌های غیر قابل تعمیر هستند؛ چراکه در اغلب این گوشی‌‌ها از حالتی که روی پیچ‌ها بر اثر بازکردن آنها ایجاد شده، معلوم می‌شود که افراد مختلفی گوشی را برای تعمیرباز کرده‌اند. اگر فرد به سراغ تعمیرکارانی برود که اطلاعات کافی ندارند و آموزش صحیح ندیده‌اند، یک مشکل دیگر هم به دستگاه اضافه می‌شود و اغلب باعث می‌شود دستگاه غیر قابل تعمیر شود.
چالش‌ها و مشکلات
چنین حرفه‌ای باتوجه به محدودیت‌ها و مسائلی که وجود دارد قطعا نمی‌تواند بدون مشکل و چالش باشد. خزائی با گلایه از نبود پرسنل متخصص در این حوزه میگوید: در دانشگاه‌ها رشته تخصصی برای این حرفه وجود ندارد و سازمان فنی‌حرفه‌ای هم با وجود اینکه از لحاظ تئوری آموزش قابل قبولی ارائه می‌کند ولی کارگاه‌های ضعیفی دارد. او همچنین به میزان حقوق پایین پرسنل آموزشی در سازمان فنی‌حرفه‌ای اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: این امر باعث می‌شود نیروی حرفه‌ای برای آموزش در این سازمان نرود چراکه می‌تواند جاهای دیگر درآمد بسیار بیشتری از این راه کسب کند. یکی دیگر از معضلاتی که در این حوزه وجود دارد مربوط به اطلاعات غلط یا ناکافی کاربر است. خزائی در این باره میگوید: در 90 درصد مراجعه‌هایی که ما برای تعمیر گوشی داریم، مشتری نمی‌گوید که چه اتفاقی برای گوشی‌اش افتاده است در حالی‌که اگر ما بدانیم هنگام خراب‌شدن گوشی دقیقا چه اتفاقی برای گوشی افتاده است هم سرعت کارمان بیشتر می‌شود و هم درصد به نتیجه‌رسیدن بیشتر می‌شود؛ مثلا اگر کاربر بگوید گوشی را به کامپیوتر وصل کرده یا شارژر غیر اصلی زده یا به آن ضربه خورده هم از لحاظ زمان و هم از لحاظ هزینه به‌ویژه برای خود کاربر سودمند است.
آموزش تعمیرات
کافی است چرخی در دنیای مجازی بزنیم و ببینیم که همه‌جا پر است از دوره‌های مختلف آموزش تعمیرات موبایل؛ از آنلاین گرفته تا حضوری. و سوال اینجاست با این حجم آموزش چگونه است که تعداد انگشت‌شماری تعمیرکار موبایل داریم که به حرفه خود مسلط هستند. طبیعتا موضوع به نحوه آموزش مربوط می‌شود. خزائی در شرکت خود برای آموزش سخت‌گیری‌های خاص خود را دارد. او فرد را از چند فیلتر علمی و حتی روانشناختی می‌گذراند تا مطمئن شود که فرد مورد نظر گزینه مناسبی برای این حرفه است و بعد از گذراندن دوره آموزشی یک تکنسین موفق و مسلط از آب درمی‌آید.
یک تجربه
اما بد نیست سری هم به کاربرانی بزنیم که درگیر تعمیرات تلفن همراه خود شده‌اند. از مشکلات گارانتی و خدمات پس از فروش که بگذریم که خود گزارشی جداگانه و مفصل می‌طلبد، یکی از مواردی که در این گشت‌و‌گذار توجه‌مان را به خود جلب کرد، صاحب یک گوشی بلک‌بری سیلور‌ادیشن بوده است. تا اینجای کار که همه‌چیز عالی به نظر می‌رسد؛ یک گوشی جذاب با سیستم‌عاملی منحصربه‌فرد و ظاهری چشمگیر ولی این شخص دو هفته هم نمی‌تواند از این گوشی که بیش از دو میلیون تومان هزینه آن را داده است استفاده کند. مهیار مهرجو در این‌باره میگوید: کمتر از دو هفته پس از اینکه این دستگاه را خریدم، ال‌سی‌دی موبایلم با مشکل مواجه شد. در ابتدا فکر می‌کردم با پرداخت هزینه‌ای هرچند بالا مشکل موبایلم حل شود ولی نشد. او ادامه می‌دهد: برای تعمیر گوشی‌ام تلاش بسیاری کردم ولی ال‌سی‌دی گوشی‌ام نه‌تنها در بازار ایران موجود نبود، بلکه در خارج از کشور مانند چین هم پیدا نشد. مهرجو با اشاره به اینکه برای تعویض ال‌سی‌دی گوشی‌اش حتی به فروشگاه بلک‌بری در دبی هم رفته است افزود: در استور بلک‌بری در دبی به من گفتند که گوشی را تعویض می‌کنند و به جای آن یک دستگاه نو می‌دهند، ولی وقتی متوجه شدند من این دستگاه را از ایران خریده‌ام از این کار سر باز زدند و گفتند که کاری نمی‌توانند برایم بکنند. او درنهایت مجبور به دل‌کندن از این گوشی شد و به سراغ دستگاه و حتی برند دیگری رفت که درواقع Limited Edition نباشد و عطای خاص‌بودن را به لقایش بخشید.
منبع : دنیای اقتصاد
