نام نویسنده: فخری زارع
شرکت‌های فعال در حوزه تلفن اینترنتی پس از کشمکش‌های فراوان این روزها به آرامشی نسبی رسیده‌اند و حداقل دیگر خطر تعطیلی آنها را تهدید نمی‌کند. با این حال هنوز دو تعاونی تفتان و تلفا که قرار بود شرکت‌های VoIP در قالب آنها فعالیت کنند، به توافق نهایی با شرکت زیرساخت نرسیده‌اند. وضعیت جلوگیری از قاچاق Voice نیز هنوز سر و سامان نیافته است. در این گزارش با مدیران عامل دو تعاونی تلفا و تفتان و همچنین نایب رییس کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و دبیر انجمن شرکت‌های اینترنتی گفت‌وگو کرده‌ایم.
تاریخ چه می‌گوید
حدود 15 سال پیش 119 شرکت اینترنتی با اخذ مجوز VoIP اقدام به ارایه خدمات تماس تلفنی از داخل به خارج کشور کردند. ارایه این خدمات همواره با چالش‌های مختلفی همراه بوده و آخرین این چالش هم در سال 88 و با جلوگیری از ادامه فعالیت شرکت‌های VoIP رخ داد.
در این سال شرکت ارتباطات زیرساخت با برگزاری مزایده و معرفی سه پیمانکار (شركت تراشه سبز، ضحی كیش و پیشگامان كویر یزد) حق انتقال مکالمات را به این سه شرکت منحصر کرد. هر یک از سه پیمانکار نیز از شرکت‌های دیگر مبلغ 20 ریال به ازای هر دقیقه به عنوان حق‌العمل کاری مطالبه کردند و در نتیجه قیمت فروش خدمات تلفن اینترنتی به یکباره دو برابر شد.
از سوی دیگر این سه شرکت پیمانکار خود پیرو قراردادی با شرکت ارتباطات زیرساخت امکانات ویژه‌ای را به دست آوردند. به عنوان مثال با داشتن یک کد سه رقمی ملی مي‌توانند خدمات خود را در سطح کشور ارایه کنند. این در حالی است که شرکت‌های VoIP کماکان می‌توانند با خرید شماره‌ای 7 یا 12 رقمی در محدوده یک استان اقدام به ارایه سرویس کنند. این امر انتقادها و اعتراض‌های شدید شرکت‌های VoIP را در پی داشت تا جایی که مدیرعامل پیشین شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کرد که با برگزاری مزایده جدیدی دو پیمانکار دیگر برای فعالیت در این حوزه انتخاب می‌شوند تا شرکت‌های فعال در حوزه VoIP با تاسیس کنسرسیومی در این مزایده شرکت کنند.
در همین راستا و با هدف رقابت سالم شرکت‌های ارایه دهنده خدمات تلفن اینترنتی با سه پیمانکار شرکت ارتباطات زیرساخت وجلوگیری از قاچاق مکالمه، اردیبهشت ماه سال جاری دو شرکت تعاونی تلفن اینترنتی به نامهای “تفتان” (که کارهای اجرایی آن را کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای انجام داد) و “تلفا” (که کارهای اجرایی آن را انجمن ISPها برعهده داشت) برای شرکت در مزایده VoIP که قرار بود از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت برگزار شود، تاسیس و ثبت شدند.
پس از ثبت این دو تعاونی، برگزاری مزایده شرکت زیرساخت به مرور زمان منتفی شد و هر یک از این تعاونی‌ها پای میز مذاکره با شرکت زیرساخت نشستند. ولی هنوز “تفتان و تلفا” به طور رسمی فعالیت خود را آغاز نکرده‌اند.
تلفا در انتظار توافقات طرفین
مدیرعامل شرکت تعاونی تلفا در خصوص فعالیت این تعاونی گفت: اعضای تعاونی تلفا اشخاص حقوقی هستند که مجوز سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات را دارند، به همین دلیل زیرساخت مخالفتی با فعالیت اعضای این تعاونی نخواهد داشت.
ریاضیات افزود: این تعاونی به طور رسمی ثبت شده و تشریفات اداری و مسایل بانکی آن نیز انجام شده است.
وی اضافه کرد: ظرف چند روز آینده قراردادی بین شرکت زیرساخت و تعاونی تلفا به مضا خواهد رسید که طی آن انتقال VoIP از طریق شبکه اینترنتی در اختیار اعضای تعاونی قرار گیرد.هم اکنون نیز در حال مذاکره‌ایم که مفاد این قرارداد به توافق طرفین برسد.
رییس هیات مدیره انجمن شرکت‌های اینترنتی با بیان این مطلب که هدف زیرساخت و تعاونی تلفا این است که شرکت‌های VoIP متضرر نشوند، گفت: بر خلاف سایر پیمانکاران زیرساخت که مجبورند تجهیزات را خود خریداری کنند تا بتوانند ترافیک را جمع کنند، تجهیزات شرکت تعاونی توسط زیرساخت تامین می‌شود و طبق قرارداد حق بهره‌برداری به تعاونی داده شده است.
وی افزود: شرکت تعاونی برای خرید تجهیزات خود نیاز به سرمایه گذاری عیمی دارد بنابراین بهتر است تجهیزات توسط شرکت زیرساخت تهیه شود.
دبیرکل انجمن صنفی ISPها نیز با بیان اینکه تشکیل این دو تعاونی پروژه‌ای ملی است، گفت: شرکت زیرساخت حسن نیت خود را ثابت کرده و از مسوولان آن به خاطر همکاری صمیمانه تشکر می‌کنیم.
تفتان پای میز مذاکره
حمید فروزنده، مدیرعامل شرکت تعاونی تفتان با بیان این مطلب که این تعاونی حدود 40 عضو دارد، گفت: تمام کارهای اجرایی تعاونی تفتان انجام شده و اکنون در حال مذاکره با شرکت زیرساخت هستیم.
وی افزود: در حال حاضر 119 شرکت VoIP دارای مجوز در کشور فعالیت می‌کنند و عضوگیری این دو تعاونی تا زمانی که این شرکت‌ها عضو یکی از این دو تعاونی شوند ادامه خواهد داشت.
وی افزود: با توجه به اینکه شرکت‌های بزرگی عضو تعاونی تفتان هستند، حجم زیادی از ترافیک خواهیم داشت.
البته کل ترافیک این 119 شرکت باید از طریق این دو تعاونی و کانال زیرساخت عبور کند و شرکت زیر ساخت تنها این دو تعاونی را می‌شناسد.
وی با بیان اینکه فعالیت این دو تعاونی با زحمات و چالش های زیادی همراه است، گفت: امیدواریم با قول‌های مساعدی که مسوولان زیرساخت داده‌اند در این راه با مشکلی مواجه نشویم.
مشکلات تمام نشدنی شرکت های VoIP
نایب رییس سازمان نظام صنفی رایانه ای در توضیح مشکلات کنونی شرکت‌های ارایه دهنده خدمات تلفن اینترنتی گفت:نخستین مشکل شرکت‌های VoIP مبلغ 12 تومان به ازای هر دقیقه مکالمه است که تعیین این مبلغ بسیار غیرکارشناسی بوده و یک خدمت ارزان قیمت را به یک خدمت گران و نامناسب تبدیل کرده است.
کرباسی افزود: همچنین شرکت‌های VoIP تقاضای تمدید مجوزهای خود را کرده اند که برای یک بازده زمانی 3 تا5 سال تکلیف تجاری خود را مشخص کنند اما متاسفانه هنوز این اتفاق نیفتاده و این شرکت‌ها در شرایط مبهمی فعالیت می‌کنند.
وی در مورد مشکل دیگر شرکت‌های VoIP گفت: یکی از ابزارهای استفاده شرکت‌های VoIP خطوط E1 است که از شرکت مخابرات ایران خریداری می‌شود. هرخط E1 معادل 30 خط تلفن امکان برقراری مکالمه 30 کاربر به صورت همزمان با خارج از کشور را فراهم مي‌کند که از 2 سال پیش تعرفه واگذاری خطوط E1 به صورت غیرقانونی توسط شرکت مخابرات گران شده است.
به گفته کرباسی، رگولاتوری و دیوان عدالت اداری شرکت مخابرات ایران را از این افزایش نرخ بر حذر داشته و مصوبه مجمع عمومی آن را باطل اعلام کرده‌اند. این در حالی است که طبق آخرین اخبار شرکت مخابرات به منظور واگذاری خطوط E1 یک میلیون و500 هزار تومان هزینه و90 هزار تومان آبونمان از شرکت‌های اینترنتی دریافت می‌کند.
حمید فروزنده، مدیرعامل شرکت توسعه پارس و مدیر عامل شرکت تعاونی تفتان در این مورد گت: شرکت‌های اینترنتی برای دریافت خطوط E1 از شرکت مخابرات سه میلیون تومان ودیعه به مخابرات می‌دادند و ماهی 25 هزار تومان به عنوان آبونمان پرداخت می‌کردند اما به یکباره شرکت مخابرات اعلام کرد شرکت‌های اینترنتی به جای سه میلیون ودیعه باید
یک میلیون و500 هزار تومان هزینه برای دریافت خطوط E1 پرداخت کنند که برگردانده نمی‌شود و ماهی 95 هزار تومان نیز آبونمان بپردازند.
وی افزود: هرچند این امر با مخالفت رگولاتوری مواجه شد ولی مسوولان ارایه خطوط E1 در مخابرات کماکان این مبلغ را از شرکت های متقاضی مطالبه مي‌کنند و اذعان مي‌دارند نامهای مکتوب درخصوص عدم دریافت این مبلغ به آنها ارایه نشده است.
فروزنده اضافه کرد: حتی شرکت‌هایی که قراردادشان قدیمی است مبلغ یک میلیون 500 تومان از ودیعه‌شان کم می‌شود.
بازار VoIP تحت تاثیر pc to phone
کرباسی، عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای همچنین یکی دیگر از مشکلات شرکت‌های VoIP را وجود نرم افزارهای pc to phone دانست و گفت: بعد از قطع شدن خدمات شرکت‌های VoIP در خرداد سال88 و نیاز جامعه به برقراری تماس با خارج کشور، بسیاری از این شرکت‌ها با افت چشمگیر حجم ترافیک مکالمه مواجه شدند که یکی از دلایل بارز آن به کارگیری نرم‌افزارهای pc to phone براي تماس تلفنی از طریق یک دستگاه pc با گوشی تلفن در خارج کشور است.
در همین حال فروزنده نیز نقش این نرم‌افزارها را در رکود بازار شرکت‌های تلفن اینترنتی چشمگیر عنوان کرد و گفت: در حال حاضر ارتباط بین‌الملل به چند روش انجام می‌شود که pc to phone یکی از آنهاست و با توجه به اینکه هزینه آن نسبت به خدمات شرکت های VoIP ارزان تر است مورد استقبال قرار گرفته است.
وی افزود: هرچند در برخی موارد کاربران هنگام استفاده از این نرم‌افزار با فیلترینگ مخابرات مواجه می‌شوند ولی در مجموع امکان استفاده از آن وجود دارد.
وی با بیان اینکه وجود این نرم افزارها بازار شرکت‌های VoIP را تحت الشعاع قرارداده است، گفت:از مرداد ماه سال 88 که مبغ هر دقیقه مکالمه 12 تومان تعیین شد و قیمت خدمات VoIP افزایش پیدا کرد، اکثر مشتریان شرکت‌ها به pc to phone روی آوردند.
اما ریاضیات، مدیرعامل شرکت تعاونی تلفا معتقد است نرخ خدمات VoIP تاثیر چندانی بر بازار شرکت‌های ارایه دهنده این خدمات ندارد و شرکتی که بتواند خدمات سریع‌تری ارایه دهد از بازار بهتری برخوردار می‌شود و مشتریان زیادی را جذب خواهد کرد.
“قاچاق مکالمه” ادامه دارد
فعالیت شرکت‌های VoIP آن هم در بازار رقابتی ناسالم باوجود مشکلات عدیده وهمچنین کاهش گله و شکایت‌ها در این حوزه ظرف چندماه گذشته، این سوال را به وجود آورده که چگونه شرکت‌های تلفن اینترنتی قادر به ادامه فعالیت در این بازار هستند. شاید یکی از دلایلی که به رغم مشکلات هنوز بسیاری از شرکت‌ها توانسته‌اند بازار خود را حفظ کنند قاچاق مکالمه است. البته به گفته کارشناسان این حوزه، شرکت‌هایی که مجوز فعالیت از رگولاتوری را دارند نمی‌توانند قاچاق مکالمه کنند زیرا پروانه آنها بلافاصله باطل می‌شود.فروزنده در این خصوص گفت: در حال حاضر نیمی از تماس‌های خارج به داخل کشور از مسیرهای غیرقانونی است. اگر سرویس قانونی باشد شماره شخص تماس گیرنده از مبدا روی نمایشگر تلفن ظاهر مي‌شود اما در نیمی از تماس‌ها شماره تهران روی نمایشگر تلفن می‌افتد که این نشان می‌دهد این تماس از مسیر غیرقانونی برقرار شده است.وی افزود: نمی‌توان قاچاق مکالمه را انکار کرد و اکنون نیز کمیته‌ای براي برخورد با قاچاق ترمینیشن تشکیل شده است که در صورت شناسایی شرکت متخلف خطوط آن شرکت را یکطرفه مي‌کنند.
ریاضیات، مدیرعامل شرکت تعاونی تلفا نیز با بیان این مطلب که هدف عمده شرکت زیرساخت از انحصار VoIP جلوگیری از قاچاق مکالمه است،گفت: اگر اختیار مبارزه با قاچاق ترمینیشن به انجمن شرکت‌های اینترنتی داده شود بالطبع انجمن می‌تواند شرکت‌های متخلف را شناسایی کرده و آمار دقیقی از قاچاق مکالمه به زیرساخت ارایه دهد.
منبع : فناوان
