نام نویسنده: مريم عسگري
اگر اين روزها گذرتان به بورس خريد و فروش تلفن همراه (پاساژ علاءالدين) افتاده باشد، حتما از تعطيلي تعدادي از فروشگاه‌ها متعجب مي‌شويد.
فروشگاه‌هايي كه تا قبل از اين از هر ثانيه براي به فروش رساندن اجناس خود استفاده مي‌كردند و معتقد بودند استفاده از اين ثانيه‌هاي طلايي سود آنها را از اين بازار‌هزار رنگ بيشتر ميكند.
فروشگاه‌هايي كه به ندرت در بساطشان مي‌توانستيم گوشي‌هاي غيرقاچاق را بيابيم و اكثر موجوديشان را گوشي‌هاي قاچاق، حتي نمونه‌هاي با گارانتي قاچاقي تشكيل داده بودند.
فعالان بازار ميگويند از حدود چهار پنج شب قبل ماموران با حكم ورود و تفتيش از سوي نيروي انتظامي، وارد پاساژ شده و به جست‌وجوي كالاهاي قاچاق پرداخته‌اند.
نتيجه اين جست‌وجو كه در ساعات پاياني شب صورت گرفته است، ضبط اموال قاچاقي و دستگيري فروشندگان اين كالاها و پلمب مغازه‌هايي بوده است كه گوشي‌هاي قاچاق را در بار و بنه خود داشتند.
معروفي، يكي از فعالان بازار در اين باره مي‌گويد: تعداد زيادي از فروشگاه‌هايي كه به عرضه نمونه‌هاي قاچاق مبادرت ورزيده‌اند، پلمب شده و صاحبان آنها دستگير شده‌اند و در بازداشت به سر مي‌برند.
صالح فيروزگر، يكي ديگر از فعالان بازار گوشي مي‌گويد، مشخص نيست افرادي كه براي كشف گوشي‌هاي قاچاق آمده‌اند از طرف ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز بوده‌اند يا نيروي انتظامي‌اما طي اين چند شب تعداد بسيار زيادي از گوشي‌هاي قاچاق از بازار جمع‌آوري شدند همچنين ده‌ها مغازه نيز پلمب و صاحبان آنها بازداشت شدند.
يكي ديگر از فعالان بازار نيز در اين‌باره مي‌گويد، از چند شب قبل كه براي جمع‌آوري گوشي‌هاي بدون گارانتي در بازار اقدام كرده‌اند وضعيت بازار بسيار آشفته شده است و فروشندگان هر آن نگران ورود ماموران هستند. به گفته وي، در اين جريان حتي افرادي كه تنها فروشنده مغازه بودند هم دستگير شده‌اند.
پشت پرده چه ارگاني است؟
با اين كه از اين بگير و ببندها در بازار موبايل نزديك به يك هفته است كه مي‌گذرد؛ اما هنوز فعالان بازار و حتي واردكنندگان رسمي‌به درستي نمي‌دانند چه ارگاني پشت پرده اين اتفاق است.
گروهي ميگويند نيروي انتظامي اين اقدام را انجام داده است و گروهي از اعمال قدرت ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز ميگويند. برخي نيز ميگويند اين اقدام در پي اعتراض برخي از واردكنندگان از مبادي قانوني صورت گرفته است. اما نكته اينجاست كه تعداد زيادي از همين واردكنندگان به واردات كالاهاي قاچاق مي‌پردازند.
يكي از واردكنندگان رسمي كه ميگويند از معدود شركت‌هايي است كه دستي در واردات نمونه‌هاي قاچاق ندارد در اين مورد مي‌گويد، اگر چه شكايت‌هايي بابت ورود كالاهاي قاچاق به بازار شده است؛ ولي هيچ كدام تا كنون نتيجه‌اي در بر نداشته است و به نظر نمي‌رسد اين اقدام ناگهاني هم در پي اعتراض واردكنندگان صورت گرفته باشد. بر اساس اعلام مدير روابط‌عمومي ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز نيز اين ستاد وظيفه مقابله اجرايي با قاچاقچيان را ندارد.
به گفته وي، ستاد يك مجموعه تعاملي ميان دستگاه‌ها است و با دستگاه‌ها و همچنين نماينده رياست‌جمهوري در موضوعات خاصي مانند قاچاق تعامل كرده و نظر خود را اعلام ميكند و اين دستگاه‌هايي مانند نيروي انتظامي و قوه‌قضائيه هستند كه مي‌توانند براي مقابله با قاچاق اقداماتي نظير آنچه را كه اين اواخر در بازار موبايل انجام شده، سازماندهي كنند.
به گفته وي، نيروي انتظامي‌با همكاري دادسراي تهران اقداماتي را براي نظم‌دهي به بازار گوشي تلفن همراه انجام داده است و به نظر مي‌رسد نتيجه اين همكاري جمع‌آوري گوشي‌هاي قاچاق از بازار است.
مقابله نرم‌افزاري با قاچاق
اگر چه طي اين چند روز اخير تعداد زيادي از گوشي‌هايي كه به نظر مي‌رسد از مبادي غيررسمي وارد بازار شده‌اند، جمع‌آوري شده‌اند؛ اما نظر اكثر فعالان بازار، وادكنندگان و حتي ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز اين است كه اين اقدام چندان كار آمد نيست و يك راهكار موقت و نه چندان موثر است.
به گفته اميني، مدير فروش شركت پارس مايكروتل، اين اقدام چندان كارآمد نيست و يك اقدام موقت است و درماني اساسي براي اين بازار مملو از گوشي‌هاي قاچاق نيست.
به گفته وي، حتي اين اقدام مي‌تواند تاثير منفي هم در بازار گوشي تلفن همراه داشته باشد؛ زيرا در اين صورت گردش كالا و نقدينگي در بازار ناگهان افت ميكند.
وي به استفاده از روش‌هاي نرم‌افزاري براي مقابله با اين معضل معتقد است و مي‌گويد، اگرچه كاهش تعرفه‌ها به خودي خود باعث كاهش حجم واردات گوشي‌هاي قاچاق به بازار مي‌شود، اما استفاده از روش‌هايي كه ساير كشورها نيز از آن استفاده مي‌كنند موثر است.
به عنوان مثال مي‌توان از طرح رجيستر كردن گوشي‌ها استفاده كرد و مانند كشور تركيه كه تمام گوشي‌هاي موبايل در آن كشور رجيستر هستند، گوشي‌هايي كه رجيستر نشده‌اند، امكان استفاده نداشته باشند.
وي افزود در صورتي كه تعرفه‌ها مجددا به چهار‌درصد كاهش يابد مي‌توان شاهد كاهش حجم واردات گوشي‌هاي قاچاق در بازار بود.
وي در مورد واردكنندگان شناخته شده‌اي كه اقدام به عرضه كالاهاي قاچاق مي‌كنند نيز گفت، متاسفانه در حال حاضر شركت‌هاي معتبر وادكننده نيز دست به عرضه نمونه‌هاي قاچاق مي‌زنند و چاره‌اي هم ندارند؛ زيرا اين شركت‌ها با توجه به وضعيت بازار و تقاضاي بالا براي كالاهاي قاچاق نمي‌توانند هزينه‌هاي خود را جبران كنند و ناچارند 28درصد تعرفه بدهند؛ ولي قاچاقچي بدون پرداخت تعرفه كالا را وارد ميكند و در بازار به راحتي با قيمت پايين‌تر به روش مي‌رساند. پس اين واردكنندگان ناچارند دست به واردات كالاي قاچاق بزنند.
مدير روابط‌عمومي ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز نيز مي‌گويد، ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز نيز به روش‌هاي نرم‌افزاري مقابله با قاچاق گوشي تلفن همراه معتقد است.
به گفته وي، نظر ستاد در رجيستر كردن گوشي‌ها است و بايد يك مبارزه نرم‌افزاري براي مقابله با گوشي‌هاي قاچاقي را آغاز كنيم كه البته با وزارت ارتباطات در اين زمينه به نتايج قابل قبولي رسيده‌ايم.
اين درحالي است كه فرخ اميري مدير عامل مركز ماشين‌هاي اداري ماديران در اين باره مي‌گويد، از چندي پيش كه قرار شد ماديران توليد گوشي‌هاي وطني را آغاز كند وعده جلوگيري از واردات كالاهاي قاچاق از طريق طرح رجيستري داده شد كه متاسفانه شركت مخابرات از عهده اين مسووليت برنيامد و اعلام كرد كه سرور اين شركت گنجايش ذخيره تمام شماره تلفن‌ها در سرور خود ندارد.
در همین حال مسوولان ستاد مبارزه با قاچاق از برنامه‌ریزی جدید برای رجیستر کردن گوشي‌ها خبر داده‌اند.
ختم كلام
به نظر نمي‌رسد گوشي‌هاي قاچاق كه بيش از 80درصد بازار را به خود اختصاص داده‌اند به اين راحتي‌ها و با اعمال روش‌هاي معمول دست از سر بازار بردارند.
واردكنندگان و مقامات مسوول نيز شيوه‌هاي فيزيكي برخورد با قاچاق را چندان كار آمد نمي‌دانند و معتقدند كاهش تعرفه‌ها و استفاده‌هاي از روش‌هاي نرم‌افزاري، البته به شرط فراهم شدن زيرساخت‌هاي لازم مي‌تواند نتايج مثبت‌تري داشته باشد تا كنترل و اجراي روش‌هاي فيزيكي گاه و بي‌گاه. به هر حال شايد استفاده از روش‌هاي نرم‌افزاري و اجراي كنترل‌هاي فيزيكي در كنار هم كارآمدتر باشند تا استفاده مقطعي از هر كدام از اين روش‌ها.
منبع : دنیای اقتصاد
