نام نویسنده: م.ر.بهنام رئوف
چندی پیش تعرفه واردات تلفن همراه باز هم کاهش داشت. البته این کاهش شامل واردکنندگان رسمي‌برندهای مختلف در کشور نبود اما بدون شک داستان تولید، که بهانه آن طی سه سال گذشته بازار تلفن همره در کشور را با چالش‌های عمده‌ای روبرو کرده بود، دگرگون خواهد کرد.
افزایش تعرفه واردات تلفن همراه باعث حذف بسیاری از نام‌های معتبر در بخش خدمات پس از فروش و در عوض ایجاد نام‌هایی بی‌اعتبار در بازار شده بود. نام‌هایی که ضرر و زیان‌های بیشماری برای مصرف‌کنندگان نهایی به همراه داشتند و باعث شدند کالای قاچاق در بازار با یدک کشیدن اسامي‌ای از این دست تا حدودی وجه قانونی به خود ببخشند.
اینکه چرا نهادی مسوول و دستگاه‌های نظارتی همچنان نسبت به این مهم در بازار بی تفاوت بوده و واکنشی از خود نشان نمي‌دهند سوالی است که خود باید توضیح دهند اما کاهش تعرفه واردت به 28درصد تا حدودی زمینه فعالیت نام‌های معتبر گذشته را فراهم آورده و باعث شده تا فعالیت بازار قاچاق اندکی کاهش یابد.
یکی از همین نام‌های معتبر گذشته سیتادل است. اولین توزیع کننده و ارائه دهنده خدمات پس از فروش گوشی‌های سونی‌اریکسون که حتی به گفته سایر رقبای رسمی‌اش نه تنها در گذشته بلکه همچنان بهترین خدمات پس از فروش این برند را در بازار ارائه مي‌دهد. اگر چه سیتادل به دلیل افزایش تعرفه واردات و نداشتن توان رقابتی با قاچاقچیان برای مدتی در سایه بازار تلفن همراه کشور قرار داشت، اما این روزها اگر سری به بازارهای گوشی کشور زده باشید، شاهد بازگشت دوباره این مارک در بازار هستید.
بر همین اساس گفت‌وگویی با سعید اسکندری، مدیرعامل سیتادل پیرامون گذشته و آینده این شرکت انجام داده‌ایم که در ادامه مي‌خوانید:
سیتادل اولین نماینده سونی‌اریکسون در بازار بود، تغییرات زیادی در بازار این برند در کشور رخ داده و در یک مقطع زمانی این نماینده تقریبا از بازار کنار رفت. خوب است بحث را با تغییراتی که سیتادل طی دو سال گذشته به خود دیده آغاز کنید.
زمانی که تعرفه‌های گمرکی تغییر پیدا کرد، شکل و سیاست‌های بازار هم تغییر کرد. قبل از افزایش تعرفه واردات تلفن همراه از هر 10 گوشی که به فروش مي‌رفت، هشت گوشی با گارانتی بود و دو وشی بدون گارانتی. این روند در حال حاضر کاملا بر عکس شده است. به خصوص هر چقدر از پایتخت دور می‌شویم این‌درصد افزایش پیدا مي‌کند و حتی بعضی وقت‌ها این داستان به قدری حاد مي‌شود که در برخی از استان‌ها به طور کلی نمایندگی وجود ندارد. در این که ما ضعیف شده‌ایم، شکی نیست. نه تنها ما بلکه این اتفاق در مورد خیلی از شرکتهای دیگر نیز افتاده است. خیلی‌ها مانند ما ضعیف شده‌اند و حتی خیلی‌ها ورشکست.
اما در حال حاضر با صحبت‌هایی که با شرکت مادر انجام شده است سعی کرده‌ایم کار را تا جایی ادامه دهیم که فعالیت قاچاقچی‌ها در بازار کاهش پیدا کند. بعد از افزایش تعرفه، ما تونایی رقابت در بازار نداشتیم. اما امروز که تعرفه به 28درصد رسیده است توانستیم در بازار جایگاه خود را ارتقا دهیم. در حال حاضر من فکر مي‌کنم که توانستیم رتبه خود را در بین سایر نمایندگان این برند از سوم به دوم کاهش دهیم و
هم اکنون هم فاصله خیلی کمي‌با رتبه اول داریم.
معمولا تمام برندها یک نماینده منطقه‌ای دارند که نمایندگان کشوری از آن نماینده، کالاهای خود را تهیه مي‌کنند، کانال اصلی قاچاق به ایران امارات است، چرا نمایندگان منطقه‌ای به فردی غیر از نمایندگان کشور جنس مي‌فروشند؟
این حرف منطقی است. متاسفانه این داستان به یک نوع روال تبدیل شده است. امروز شرکت ایکس نماینده سونی‌اریکسون در امارات است. فکر مي‌کنید که اگر این شرکت بسته شود و یا از فروش کالا به غیر از نمایندگان اصلی خودداری کند، آیا جلوی قاچاق گرفته مي‌شود؟ خیر، اینگونه نیست. چرا که کشش در بازار وجود دارد. وقتی تقاضا وجود داشته باشد باعث مي‌شود که برخی به دنبال استفاده از این راه کشیده شوند. ما در حال حاضر به دنبال روشی هستیم که این اتفاقات نیفتد اما شما فکر کنید که از فردا امارات به غیر از نمایندگان اصلی جنس نفروشد. مطمئنا این کالا از بحرین، افغانستان و سایر کشورها وارد مي‌شود.
در سیستم توزیع شرکت مادر سونی‌اریکسون آیا قانونی وجود ندارد که فقط باید به نمایندگان اصلی جنس فروخته شود؟
در تمامي‌این کالاها شرکای آمریکایی وجود دارند و به دلیل آنکه ایران در حال حاضر در تحریم است نمي‌توان انتظار قانون از شرکت مادر داشت. در کنار این موضوع، بحث دیگری که وجود دارد، این است که ما این مسیر را به شکل اشتباه تعریف کرده‌ایم. اگر این مسیر را درست تعریف کنیم همه چیز حل مي‌شود. ما که نمي‌توانیم برای آنکه جلوی قاچاق را به کشور بگیریم تمام دنیا را عوض کنیم. مدیر خاورمیانه ای سونی‌اریکسون هم اگر تصمیم بگیرد که از فردا این کار انجام نشود باز نمي‌تواند، چرا که مدیر آسیای مرکزی، آسیای شرقی و . . . نمی‌دانند اوضاع ایران ب این شکل است.
نمی‌توان شرایط و قواعد یک شرکت که با 200 کشور دنیا در حال کار است را به خاطر شرایط بازار کشوری مانند ایران تغییر داد. اگر در استان آذربایجان باشید، گوشی به شکل قاچاق از سمت نخجوان به بازار این منطقه وارد مي‌شود. اگر در کردستان باشید به راحتی از طریق سلیمانیه عراق گوشی وارد بازار این منطقه مي‌شود.
فکر مي‌کنید راهکار نهایی برای خروج بازار از دست قاچاقچی چیست؟
اول منطقی کردن تعرفه واردات و دوم متقاعد کردن سونی‌اریکسونی‌ها به سالم کار کردن، که خوشبختانه راهکار دوم در حال حاضر با رایزنی‌هایی که صورت گرفته، در حال انجام است.
فکر نکنم برای شرکت مادر تفاوتی داشته باشد که به چه کسی جنس اش را مي‌فروشد، چرا که آنها مي‌خواهند کالایشان در بازار به فروش رود، حالا این فروش مي‌تواند از طرف نماینده رسمي‌باشد یا قاچاقچی.
نه به این شکل نیست. سیاست هر کمپانی این است که رشد منطقه‌ای داشته باشد. وقتی در کل کشور عراق به عنوان مثال یک‌میلیون سیم‌کارت وجود دارد اما در آن کشور دو‌میلیون سونی‌اریکسون فروش مي‌رود، این چه معنایی مي‌تواند داشته باشد؟! چه اتفاقی مي‌افتد؟ حجم بازار عراق مشخص نمي‌شود. اگر تعرفه مقداری جابجا شود، اوضاع بهتر مي‌شود.
باتوجه به اینکه نزدیک سه سال است قاچاق حاکم بازار شده است، ه نظر مي‌رسد که بینش مصرف کننده نسبت به کالاهای دارای خدمات پس از فروش معتبر تغییر کرده است. فکر مي‌کنم عوض کردن این بینش، هم هزینه‌بر خواهد بود هم زمان‌بر. چرا سونی‌اریکسون با توجه به اینکه رتبه دوم را در ایران دارد اما برنامه ای برای ارائه یک گارانتی واحد ندارد و چرا این شرکت به شکل کلی نمي‌خواهد تعاملی همانند سایر برندها با مصرف کننده نهایی داشته باشد؟
نباید ساختار و برنامه‌های شرکتهای مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد چرا که هر کدام داری نقاط ضعف و قوتی هستند. من اعتقاد دارم که سونی اریكسونی‌ها شیوه‌ای ژاپنی – اروپایی دارند. واقعیت این است که سونی‌اریکسون رشد خوبی داشته است.
به نظر مي‌رسد که این شرکت تمام توان خود را روی تنوع محصولات خود معطوف کرده است تا سایر فاکتورهای بازار، درست است؟
تا اندازه ای با این نظر شما موافقم اما این نظر در زمان‌های مختلف متغیر است، چیزی که در این بخش مهم است آن است که سونی‌اریکسون طی دو سال گذشته رشد فوق‌العاده بالایی داشته است. طراحی، مدل‌ها و امکاناتی که در کالاهايش در نظر گرفته است خیلی بالاتر از سایر مارک‌های فعال در بازار است.
سهم بازار سونی‌اریکسون در ایران چقدر است؟
فکر مي‌کنم بین 25 تا 30درصد بازار ایران در اختیار سونی‌اریکسون است. در آسیا بدون شک همچنا نوکیا جایگاه اول را در اختیار خود دارد و فکر مي‌کنم که سامسونگ دوم و سونی‌اریکسون در پله سوم قرار دارد. البته این را هم در نظر داشته باشید که این جایگاه مدام در حال تغییر است. ایرانی‌ها خیلی خوش‌سلیقه هستد. البته این را هم در نظر داشته باشید که هر بازاری فاکتورهای خودش را دارد. هر مدلی که در ایران فروش داشته باشد و نتیجه بگیرد بدون شک در 70درصد بازارهای جهان فروش خواهد داشت. فکر نمي‌کنم از نظر تنوع رنگ هیچ شرکتی به پای سونی‌اریکسون برسد.
چند‌درصد از گوشی‌های سونی‌اریکسون برای خدمات پس از فروش عودت داده مي‌شوند؟
کمتر از نیم‌درصد استراتژی قیمت‌گذاری در گوشی‌های سونی‌اریکسون به چه شکلی است؟
ما تابع دو سیستم هستیم. به دلیل اینکه ما تمام کالاهای خود را قانونی وارد مي‌کنیم، اولین چیزی که برای ما مهم است این است که توانایی رقابت در بازار داشته باشیم. ما در برخی از مدل‌ها با ضرر روبه‌رو هستیم. نکته دوم مقایسه امکانات و قابلیت‌های یک مدل خاص با سایر برندهای موجود در بازار است که با یک مقایسه دقیق با توجه به امکانات رقبا سعی مي‌کنیم قیمتی مناسب را برای کالای خود انتخاب کنیم.
تعداد نمایندگان سيتادل در کل کشور چقدر است؟
نزدیک 250 نماینده
با توجه به جغرافیای ایران و پراکندگی جمعیت آیا قیمت کالاهای سیتدل در کل کشور یکسان است يا تفاوت دارد؟
سیاست شرکت ما ارائه قیمت ثابت در کل کشور است.
سونی‌اریکسون تمایلی به تولید گوشی در ایران دارند؟
اصلا بیشترین حجم تولید لوازم دیجیتالی برای کل جهان در چین است.
به عنوان آخرین سوال مشکلی که در حال حاضر در بخش کالاهای الکترونیکی وجود دارد به انبوه زباله‌های دیجیتالی باز مي‌گردد. بسیاری از شرکت‌ها هم‌اکنون برای بازیافت محصولات خود برنامه‌های بیشماری را در دستور کار خود دارند. آیا سونی‌اریکسون به شکل کلی و نمایندگان ایرانی آن هم برای بازیافت گوشی‌های مستعملی که هم اکنون در اختیار کاربران قرار دارد برنامهاي دارد؟
بله. این برنامه را پیش از این در دستور کار داشتیم اما متاسفانه مشکلاتی که با اتخاذ تعرفه 60درصدی پیش روی شرکت قرار گرفت باعث شد تا روند فعالیت‌هایی از این دست کند شود. در حال حاضر بحث جمع‌آوری گوشی‌های کهنه را در دستور کار داریم. امیدوارم که وزارت صنایع هر چه سریعتر تعرفه واردات را کاهش دهد. چند سال دیگر باید بگذرد که ما بفهمیم نمي‌توانیم تولید داشته باشیم. البته با توجه به کاهش 60درصد به 25درصد، تحولات عمده‌ای در این بازار رخ داد. خیلی از شرکت‌ها به روزهای اول کارشان نزدیک شدند و زمینه اشتغال خیلی‌های دیگر هم مجددا فراهم مي‌شد.
