تشديد در سانسور اينترنت
منازعهي اخير ميان گرجستان و روسيه بسيري از موارد مربوط به فيلتر اينترنت را برجسته ساخت زيرا افزايش استفاده از سانسور از سوي دولتها، ترديدهاي جدي در مورد آزادي اينترنت به وجود ميآورد.
مقامات گرجستان بيشتر امكان دسترسي به شبكههاي خبري و وب سايتهاي روسي را پس از بروز منازعه با روسيه مسدود كرده و با ادامه ي اين وضعيت ظاهرا وبسايتهاي هر دو طرف فيلتر يا برداشته شده و يا تحت حمله قرار گرفته اند.
طبق گزارش iReporters سيانان در گرجستان، اين وضعيت براي شهروندان بسيار ترسناك است؛ اما فيلتر اينترنت چيست و چرا اين همه هيجان در مورد آن وجود دارد؟
فيلترينگ به طور ساده به معني محدود كردن دسترسي، مسدود كردن يا برداشتن يك سايت است؛ به گفتهي كارين كارلكار، محقق ارشد سازمان غير دولتي Freedom House، راههاي متعددي براي فيلتر محتوا وجود دارد.
به گفته ي وي، دولتها ميتوانند از فنآوري فيلترينگ، سانسور وب سايتها، فيلتر نتايج جستوجو با همكاري شركتهاي چندمليتي و مسدود كردن برنامهها براي جلوگيري از استفاده از برنامههاي آنلايني مانند فيس بوك، يوتيوب يا صدا برروي IP كه فعاليت شبكهي اجتماعي را امكانپذير ميكند، استفاده كنند و به نظر ميرسد استفاده از اين تاكتيكها كاملا گسترده باشد.
بر اساس گزارش سال 2007 سازمان OpenNet Initiative كه بيش از 40 كشور جهن را مورد بررسي قرار داده بود، تقريبا دوسوم از كشورها، محتوا را به درجات مختلف فيلتر ميكنند.
به گفتهي Ron Deibert، مدير سيتيزن لب در مركز مطالعات اينترنت مانك در دانشگاه تورنتو، دولتها حتي از متودهاي ظريفتر براي محدود كردن و شكل بخشيدن به محيط خبري كه شهروندانشان به آن دسترسي مييابند، استفاده ميكنند.
برخي از دولتها دسترسي به ميزان گستردهاي از محتوا را مسدود ميكنند در حالي كه سايرين بر روي موضوعات محدودتري متمركز ميشوند؛ به عنوان مثال كرهي جنوبي تمايل دارد تنها دسترسي به سايتهايي كه مربوط به كرهي شمالي هستند را محدود كند.
با اين حال كشوري مانند چين كه سيستم فيلترينگ معروف به فايروال بزرگ چين را دارد، نمونه معروفي از فيلترينگ فراگير است؛ كشورهاي ديگر نيز به دلايل مختلف دسترسي به محتوا را محدود ميكنند.
به گفتهي يان براون، محقق موسسه ي اينترنت اكسفورد، اينترنت در برخي از كشورهاي اروپايي از جمله انگليس نيز فيلتر است با اين حال اين فليتر بيشتر مربوط به هرزهنگاري كودكان و محتواي ترويج كننده تروريسم است. با اين كه بسياري از كشورها مانند آمريكا و هند دسترسي نامحدود به اينترنت دارند اما بيش از 40 كشور جهان به فيلتر محتوا ميپردازند و تنها دولتها نيستند كه در فيلترينگ مشاركت دارند.
موتور جستوجوي گوگل به دليل همكاري با دولت چين براي مسدود كردن جستوجوهاي مربوط به تايوان، تبت، دموكراسي و ساير موضوعات حساس در پورتال چيني خود، به شدت تحت انتقاد قرار گرفته است.
با وقايع اخير در گرجستان و محدوديتهاي اينترنتي اين نگراني وجود دارد كه فيلترينگ ممكن است در جنگهاي سايبر آينده بيشتر مورد استفاده قرار بگيرد.
به گفتهي جوناتان زيترن، يكي از بنيانگذاران مركز اينترنت و جامعه ي بركمن مدرسه ي حقوق هاروارد، اين تاكتيك بسيار قوي است؛ همانگونه كه اخيرا در فيلتر وب سايتهاي روسي توسط گرجستان روي داد تا بنا به برخي دلايل از رسيدن تبليغات دشمن به شهروندان جلوگيري شود، فيلترينگ ميتواند به شكل دادن به پيامي كه مردم يك كشور ميبينند كمك كند.
اما آن نوع جنگ سايبري كه اغلب در مورد آن ميشنويم فيلترينگ و يا حملات داسي كه سرورهاي ميزباني كننده وب سايتهاي خاص مانند وب سايتهاي خروجيهاي رسانهيي مخالف يا دولتهاي خارجي را از كار مياندازند نيست بلكه نوع ديگري از جنگ سايبر كه اغلب اتفاق ميافتد نفوذ به رايانهها و سرقت اطلاعات و همچنين نصب تروژانها يا ويروسها است.