نام نویسنده: مينا صباغي
دنیای اقتصاد – حضور پررنگ انواع مارك‌هاي متفرقه چيني در بازار لوازم صوتي و تصويري طي چند سال اخير باعث شده تا شرايط گوناگوني براي خريد اين محصولات به وجود آيد.
از سويي نيز عرضه محصولات چيني با استفاده از نام مارك اصلي، بي‌اعتمادي فراواني را براي خريداران به همراه داشته است. البته اين موضوع بسياري از خريداران و علاقه‌مندان به انواع لوازم صوتي و تصويري را به سمت انتخاب كالا با گارانتي معتبر كشانده است، به طوري كه دو گزينه مارك و گارانتي اصلي در راس گزينش آنها قرار گرفته است.
در اين زمينه و براي آشنايي يشتر با تحولات اخير بازار لوازم صوتي و تصويري گفت‌و‌گويي با مهدي ساعتچي، مديرعامل شركت سوني در ايران (بازرگاني ايران) انجام داده‌ايم كه در ذيل مي‌خوانيد:
سليقه مصرف‌كننده ايراني در زمينه استفاده از لوازم صوتي و تصويري تا چه اندازه به ديگر كشورها نزديك است؟
دستگاه‌هايي كه براي كشورهاي خاورميانه توليد مي‌شود، از نظر كيفيت و قابليت در يك سطح بوده ولي نسبت به محصولاتي كه براي كشورهاي اروپايي و آمريكايي ساخته مي‌شود تا حدودي متفاوت هستند.
دستگاه‌هايي كه براي كشورهاي خاورميانه ساخته مي‌شوند، از نظر كيفيت و قابليت بهتر و از نظر قيمت گران‌تر هسند.
به طور مثال در كشورهاي اروپايي هيچ لوازم صوتي و تصويري ساخته نمي‌شود كه به صورت مولتي ولتاژ (چند ولتاژ) باشد چرا كه نوسانات برقي ندارند. اما برخلاف آنها، در كشورهاي خاورميانه به علت وجود نوسانات برقي در مناطق و كشورهاي مختلف (از 90 تا 240ولت)، لوازم صوتي و تصويري كه مخصوص اين كشورها ساخته مي‌شوند، مولتي ولتاژ هستند و برحسب ولتاژهاي مختلف برق توليد مي‌شوند از اين رو اين نوع محصولات قيمت بالاتري نسبت به محصولات توليدي كشورهاي اروپايي دارند.
مردم ايران در انتخاب يك دستگاه صوتي و تصويري چه چيزي را ملاك اصلي قرار مي‌دهند، كيفيت‌پسند هستند يا اينكه صرف دشتن يك مارك معروف برايشان مهم‌تر است؟
بيشتر مردم كشورمان در خريد لوازم صوتي و تصويري كيفيت را همراه با مارك ترجيح مي‌دهند، ضمن اينكه ويژگي‌ها و قابليت‌هاي گوناگون آن وسيله نيز از اهميت برخوردار است. هر چند شايد از قابليت‌هاي متفاوت آن استفاده نكنند اما مايلند آخرين تكنولوژي را در دسترس داشته باشند.
به طور مثال در خريد تلويزيون اولين سوالي كه از فروشنده مي‌پرسند، اين است كه آيا داراي تله تكست است يا نه، حال فرق نمي‌كند كه از اين قابليت استفاده كنند يا نه و يا اين كه در انتخاب دستگاه سينماي خانگي به دنبال نوع 6 يا 7 باند آن هستند.
البته بيشتر خريداان اين محصولات لوازم صوتي و تصويري را نوعي كالاي سرمايه‌اي مي‌دانند، در نتيجه دلشان مي‌خواهد با تغيير سريع تكنولوژي هماهنگ باشند و از برخي قابليت‌هاي آن براي آينده استفاده كنند.
در مجموع شما معتقديد كه نوع مارك كالا از لحاظ نام و اعتبار براي خريدار داراي اهميت است، اين موضوع از كي در بين مردم ايران بيشتر مورد توجه قرار گرفته است؟
البته اين موضوع در گذشته نيز در كشور ما وجود داشته است ولي از زماني كه ورود كالاهاي تقلبي و مارك متفرقه در بازار داخلي افزايش يافت، به دنبال آن مردم بيشتر تمايل دارند لوازم صوتي و تصويري با مارك اصلي تهيه كنند و به عباري به مارك‌هاي غيرمعروف يك حالت انفعالي پيدا كرده‌اند.
با وجود اين موضوع گارانتي‌هاي مختلفي كه براي لوازم صوتي و تصويري ارائه مي‌شوند تا چه حد براي مصرف كننده قابل اطمينان و معتبر هستند؟
توجه به گارانتي كالا در گذشته چندان مهم و ضروري به نظر نمي‌رسيد ولي طي چند سال اخير، وجود مارك‌هاي متفرقه و چيني نامرغوب در بازار، اهميت اين موضوع را بيشتر كرده است.
البته انواع لوازم صوتي و تصويري نسل جديد از آنجا كه تجهيزات و قابليت‌هاي گوناگوني دارند، تعميرات آنها نيز به نسبت سخت‌تر خواهد شد و هزينه زيادي هم به همراه دارند، از اين رو خريدار ترجيح مي‌دهد به دنبال گارانتي معتبر براي كالاي خود باشد.
همان طور كه مي‌دانيم مارك‌هاي متفرقه و غير معروف زيادي در بازار لوازم صوتي و تصويري وجود دارد، حال اين موضوع تا چه اندازه بازار مارك‌هاي اصلي و معتبر را با ركود مواجه كرده است؟
البته نمي‌توان گفت، براي بازار مارك‌هاي اصلي ركود به همراه داشته است بلكه به مصرف كننده ضرر وارد كرده است.
به طور مثال عرضه جنس‌هاي تقلبي و نامرغوب با نام و اعتبار مارك‌هاي معروف باعث شده است كه خريدار نسبت به مارك‌هاي معروف نيز تا حدودي بي‌اعتماد شود كه البته اين موضوع تا حدودي به مارك‌هاي اصلي ضربه زده است.
به اين ترتيب به نظر شما بهترين راه براي تشخيص لوازم صوتي و تصويري مارك اصلي با نوع متفرقه و غيراصل چيست؟
البته تشخيص اين موضوع كاملا كار ساده‌اي هم نيست به خصوص در مورد جنس‌هاي كوچك و متنوع، چرا كه تقلب در بازار انوع لوازم صوتي و تصويري كوچك مانند كارت حافظه، باتري، واكمن، راديوپخش و DVD پلير در بازار بيشتر صورت گرفته است.
ولي خريد انواع لوازم صوتي و تصويري با نام مارك معروف بهتر است از فروشگاه‌هاي معتبر كه داراي تابلوهاي مشخص هستند، صورت گيرد، البته توجه به قيمت كالا در هنگام خريد نيز تا حدودي مي‌تواند به خريدار كمك كند چرا كه قيمت خيلي پايين يك كالا نيز مي‌تواند ا حدودي جاي شك باقي بگذارد.
شنيده شده كه برخي از لوازم و محصولات سوني در كشور مالزي توليد مي‌شود و به عبارتي اصل ژاپن نيستند، آيا كيفيت اين محصولات نسبت به اصل ژاپن آن متفاوت است؟ اين موضوع در انتخاب خريدار چقدر تاثير دارد؟
اگر مارك اصلي باشد فرق نمي‌كند كه توليد ژاپن باشد يا مالزي. در حال حاضر شركت سوني انواع محصولات خود را در كشورهاي مالزي، ژاپن، كره و تايوان توليد مي‌كند كه از نظر كيفيت هم سطح هستند. البته مردم ايران كمي حساس هستند چرا كه همان طور كه قبلا اشاره كردم خريدار ايراني تا حدودي مارك‌پسند است و ترجيح مي‌دهد كالا را با توليد كشور اصلي آن تهيه كند. در مجموع توليد برخي از لوازم صوتي و تصويري سوني در ديگر كشورها دليل بر غير اصل بودن آن نيست.
در حال حاضر بيشترين مشكلاتي كه بازار لوازم صوتي و تصويري ايران با آن روبه‌رو است، چيست؟
ورود كالاهاي قاچاق و گارانتي تقلبي دو مشكل اصلي بازار لوازم صوتي و تصويري ما به شمار مي‌آيند. البته قاچاق كالا هم زماني بيشتر مي‌شود كه شرايط و انگيزه آن وجود داشته باشد، بالا بودن تعرفه واردات انواع لوازم صوتي و تصويري تا حدودي باعث شده كه افراد فرصت‌طلب راه قاچاق كالا را انتخاب كنند. ارائه گارانتي تقلبي مورد ديگري است كه در بازار ايران ديده مي‌شود به طوري كه خيلي از فروشندگان گارانتي مارك‌هاي معتبر را كپي مي‌كنند و با يك آدرس غلط آن را در اختيار خريداران قرار مي‌دهند. البته اين موضوع باعث مي‌شود كه خريدار بعد از مدتي كه با جنس خراب و نامرغوب خود براي تعمير به ما مراجعه مي‌كند، در حالي كه اين كالا از نمايندگي‌هاي معتبر خريداري نشده است.
با توجه به اينكه مارك سوني بخشي از بازار لوازم صوتي و تصويري ايران را به خود اختصاص داده، مي‌توانيد سهم محصولات اين مارك را در بازار داخلي به صورت آماري بيان كنيد؟
در مورد آمار كلي از بازار اين مارك چيزي نمي‌توانم بگويم، ولي اگر محصولات مختلف را به صورت مجزا طبقه‌بند كنيم، شركت سوني در بخش تلويزيون‌هاي لامپ‌تصوير حدود 20درصد و تلويزيون‌هاي LCD نيز بالاي 20درصد از بازار اين محصولات را در داخل كشور به خود اختصاص داده است، اما در مورد دوربين‌هاي فيلمبرداري هندي‌كم و عكاسي كامپكت نيز اين مقدار به بالاي 50درصد مي‌رسد و دستگاه‌هاي ضبط‌صوت خانگي نيز 30درصد بازار را در اختيار دارند. اگر اغراق نباشد، دستگاه‌هاي پلي‌استيشن سوني نيز بيشترين (تقريبا صددرصد) فروش بازار را به خود اختصاص داده‌اند.
ميزان استقبال از محصولات لوازم صوتي و تصويري سوني در بازار ايران چگونه است و چه رتبه‌اي را براي اين مارك از نظر فروش در نظر م‌گيريد؟
از نظر كيفيت محصولات مارك سوني در رديف اول جاي مي‌گيرند، ولي واقعيت اين است كه از نظر فروش نمي‌توان مارك سوني را در رديف اول جاي داد. البته آن نيز به خاطر قيمت بالاي محصولات اين مارك نسبت به مارك‌هاي ديگر است. در گذشته اختلاف قيمت محصولات سوني با مارك‌هاي كره‌اي حدود 45 تا 50درصد بود، ولي الان اين اختلاف قيمت بين 15 تا 20درصد است. البته بعضي وقت‌ها نيز از نظر قيمت با مارك‌هاي كره‌اي برابري مي‌كند، اما در كل نمي‌توان گفت، سوني بالاترين سهم فروش را در بازار دارد.
آيا عرضه محصولات جديد سوني به بازار داخلي همزمان با عرضه در كشورهاي آمريكايي و اروپايي صورت مي‌گيرد؟
مسلما اين‌طور نيست. معمولا كالاهاي جديد سوني اول در بازار ژاپن و آمريكا و بعد به كشورهاي ديگر عرضه مي‌شوند. به طور معمول بازار ايران با كشورهاي اروپايي در يك زمان به اين سيستم‌ها دست مي‌يابند.
