نام نویسنده: ندا لهردي
دنیای اقتصاد – پشت فرمان نشسته‌اي و در فكر پيدا كردن پيدا كردن يك راه ميان‌بر براي فرار از ترافيك چند كيلومتري هستي كه نورهاي خيره كننده يك نمايشگر بزرگ توجهت را به خودش جلب مي‌كند.
خودروها كمي جلوتر مي‌روند و چشمتان به جمال تابلوهاي تبليغاتي كنار بزرگراه روشن مي‌شود. همين كه مي‌خواهيد با خودتان تصميم بگيريد كه هيچ‌وقت فر خريد اين محصولات مختلف هم به سرتان نزند، سروكله يك تابلوي بزرگ با يك پيام مناسبتي پيدا مي‌شود…
به هر صورت بعد از تمام درگيري‌هاي روزمره به خانه رسيده‌اي و تصميم مي‌گيري كمي هم وبگردي كرده و ببيني در دنياي مجازي چه خبر است كه مي‌بيني اينجا هم از هجوم تبليغات مختلف در امان نيستي…
مساله عجيب و دور از ذهني هم نيست. اين روزها ديگر به خوبي يادگرفته‌ايم در كنار تمام تبليغات محيطي يا مجازي به شكل مسالمت‌آميزي زندگي كنيم، شايد هم عادت كرده‌ايم.
با اين همه اما پشت تمام اين سردرگمي‌هاي بصري، توماري از مناقصه‌هاي مختلف و قراردادهاي تجاري قرار دارند كه اين جريان را به يك صنعت بزرگ يعني صنعت تبليغات تبديل كرده‌اند.
تجاري يا فرهنگي
اشتباه نكنيد! تبليغات هميشه براي معرفي يك محصول يا خدمات جديد نيستند. در واقع اين روزها ديگر بسياري از پيام‌هاي آموزشي، مناسبتي و سرگرمي (به صورت شعر، آيه‌ها و احاديث) به شكل تبليغات محيطي، رسانه‌اي و يا حتي مجازي براي عموم به نمايش گذاشته مي‌شوند.
در بخش تبليغات محيطي اين مسووليت طبق مصوبه شوراي شهر به عهده سازمان زيباسازي گذاشته شده است. اين سازمان هم كار نظارت و اجراي پروژه‌هاي تبليغات شهري و محيطي با كمك بخش‌خصوصي انجام مي‌دهد. به طور كلي اما تبليغات به دو بخش كلي تجار و فرهنگي تقسيم مي‌شوند كه بخش فرهنگي آن در تبليغات محيطي حدود 40درصد بيلبوردها و نمايشگرها را به خودشان اختصاص داده‌اند و اين رقم براي تبليغات تجاري به حدود 60درصد مي‌رسد. اجراي پروژه‌هاي تبليغات فرهنگي محيطي به عهده سازمان زيباسازي است، در حالي كه اين مسووليت براي تبليغات تجاري هر سال به شكل مناقصه به شركت‌هاي خصوصي واگذار مي‌شود.
اما همين تبليغات وقتي قرار باشد به دنياي مجازي وارد شوند شرايط ديگري پيدا مي‌كنند.
براي افراد مختلف راه گريزي از محيط و فضاي شهري نيست و هر كدام از ما در روز زماني را هر چند اندك در محيط خارج از خانه و محل كار مي‌گذرانيم، ان موضوع شكل عمومي‌تري به تبليغات محيطي بخشيده است.
در دنياي مجازي اما تبليغات تجاري سهم غالب را نسبت به تبليغات فرهنگي در اختيار دارند.
به همين دليل هم هست كه بيلبوردها و نمايشگرهاي سطح شهر گزينه مناسب‌تري براي تبليغات و پيام‌هاي فرهنگي هستند.
بيلبورد يا نمايشگر
ممكن است ظاهرا براي شما به عنوان يك بيننده تفاوتي ميان تبليغات در بيلبوردها و تابلوهاي تبليغاتي با نمايشگرهاي بزرگ وجود نداشته باشد، اما موضوع به همين سادگي‌ها هم نيست.
تفاوت ميان اين دو بستر تبليغاتي صرف‌نظر از مبالغ قراردادها و مسائل مالي، به ميزان تاثير آنها بر مخاطبان و در نهايت موفقيت محصول يا خدمات تبليغ شده برمي‌گردد.
كار سختي نيست، تقريبا همه ما مي‌دانيم و تجربه كرده‌ايم كه فيلم‌ها ماندگاري بيشتري از عكس‌ها و تصاوير ثابت دارند.
درست به همين دليل هم بود كه نمايشگرهاي بزرگ تبليغاتي وارد اين عرصه شدند.
در اين ميان تحقيقات و آمارها هم به كمك نمايشگرها مي‌آيند.
طبق آخرين تحقيقات ميداني در اين زمينه، نمايشگرهاي بزرگ تبليغاتي توانسته‌اند درصد بسيار بيشتري از مخاطبان را نسبت به تابلوهاي تبليغاتي ديگر به خودشان جذب كنند.
تا جايي كه به گفته فعالان صنعت تبليغات، حتي بسياري از افراد تمايل دارند هر روز صبح براي گرفتن ارژي و يك شروع خوب صحنه‌هايي از طبيعت را از طريق اين نمايشگرها ببينند.
تعداد نمايشگرهاي سطح شهر و دفعات تكرار هر تبليغ نقاط قوت ديگري است كه اين تلويزيون‌هاي بزرگ را به محبوبيت قابل‌توجهي در ميان افراد رسانده است.
با اين همه، اما بسياري از كارشناسان معتقدند بيلبوردها براي تبليغات شهري موثرترند.
اين افراد همان‌هايي هستند كه اعتقاد دارند براي تماشاي فيلم‌ها و تيزر‌هاي تبليغاتي در نمايشگرهاي بزرگ نسبت به تماشاي يك تصوير ثابت، زمان بيشتري لازم است. اين زمان هرچند هم كه كم باشد براي بسياري از ساكنان شهرهاي شلوغ و صنعتي، بيشتر به نظر مي‌رسد. از طرفي روانشناسان بسياري اعلام كرده‌اند كه رنگ‌هاي تند، نور زياد و تصاوير اين نمايشگرها كه معمولا با سرعت زيادي هم عوض مي‌شوند، باعث بروز حالت‌هاي رواني مانند اضطراب، پرخاشگري و افسردگي مي‌شوند.
با تمام اينها همچنان وقتي به سطح شهر مي‌رويم تبليغات را روي بيلبوردها و نمايشگرها مي‌بينيم كه اين نشان‌دهنده جريان داشتن روند تبليغاتي در اين بخش‌ها است.
به طور كلي اما تبليغات تجاري براي آنكه حداقل 3ماه روي بيلبوردها قرار بگيرند، هزينه‌اي از حدود 5/5 تا 73ميليون تومان را در برمي‌گيرند. اين رقم اما براي نمايشگرها مسلما سيرصعودي‌تري را در پيش مي‌گيرد.
تبليغات سرگردان در دنياي‌مجازي
وقتي تبليغات قرار است در سايت‌ها و وبلاگ‌ها به نمايش گذاشته شوند، تمام قوانين و شرايط تغيير مي‌كند.
اين موضوع در حقيقت تا حد چشمگيري به ميزان نفوذ اينترنت در يك كشور و زيرساخت‌هاي آن براي افزايش سرعت و پهناي باند بستگي دارد.
براي كشور ما كه ضريب نفوذ اينترنت در آن تنها به حدود 16درصد مي‌رسد، بحث تبليغات آنلاين به موضوع مهجور و دورافتاده‌اي تبديل شده است.
به اين دليل است كه همين تبليغات اندكي هم كه در وب‌سايت‌هاي مختلف وجود دارند هنوز نتوانسته‌اند به نظم مشخصي رسيده و قانونمند شوند.
به اين ترتيب است كه تعرفه معيني براي تبليغات آنلاين وجود نداشته و قيمت‌ها را صاحبان وب‌سايت‌ها و فضاهاي مجازي تعيين مي‌كنند.
اما به طور كلي هزينه تبليغات در وب‌سايت‌هاي معمولي با حدود 2000 بازديد‌كننده در روز بين 50 تا 200هزار تومان براي يك ماه است.
اين قيمت اما براي وب‌سايت‌هايي با تعداد بازديد‌كننده 8000 نفر به بالا در روز به حدود 200تا 600هزار تومان در يك ماه مي‌رسد.
در اين ميان گاهي تعداد كليك‌ها تعيين‌كننده قيمت تبليغات هستند. اين شيوه يك برتري بزرگ در مقايسه با تبليغات محيطي دارد كه نشان مي‌دهد كالا يا خدمات تبليغ شده توانسته است نظر چند نفر بازديد‌كننده را به خودش جلب كند.
به اين ترتيب نمي‌توانيم تبليغات آنلاين را در كشورمان به يك صنعت تشبيه كنيم. هر چه باشد كاربران ايراني معمولا به فضاي مجازي اطمينان چنداني نداشته و ترجيح مي‌دهند از همان شيوه‌هاي قديمي با محصولات و خدمات جديد آشنا بشوند.
اين در حالي است كه اينترنت سال‌ها است كه به صورت يك رسانه بزرگ در آمده و مخاطبان زيادي را از هر دسته و قشري به خودش جذب كرده است.
همين است كه هر روز آمار جديدي از ميزان رشد درآمد حاصل از تبليغات آنلاين منتشر شده و آن را به يك صنعت بزرگ تبديل كرده‌اند.
آخرين آمار در اين زمينه نشان مي‌دهند درآمد جهاني حاصل از تبليغات آنلاين در فصل اول ال 2007 با 26درصد رشد نسبت به همين زمان در سال گذشته به 9/4ميليارد دلار رسيده است.
اين رقم درآمد براي كل سال 2006 با 35درصد رشد نسبت به سال 2004 تا 9/16ميليارد دلار افزايش پيدا كرده است.
