ایسنا – بحث تدوين نظام جامع فن‌آوري اطلاعات كشور چندي پيش در كشور آغاز شده و با وجودي كه زمان انتهاي تدوين آن در اخبار مختلف شهريورماه امسال عنوان شده بود، اما همچنان در حال پيگيري است! علت تاخير، ضرورت‌ها و چگونگي تدوين اين نظام، موضوعي بود كه خبرنگار سرويس فن‌آوري اطلاعات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) آن را در گفتوگو با كارشناسان و استادان مرتبط به چالش كشيده است.
توسعه‌ي ICT را به تدوين نظام جامع موكول كرديم!
عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف معتقد است: مشكل ما نظام جامع ICT و تدوين آن نيست، زيرا معمولا هر زماني كه نمي‌توانيم يك مساله را حل كنيم، به فقدان نظام جامع آن موضوع متوسل مي‌شويم كه اين كار صحيحي نيست.
رسول جليلي با اشاره به بحث تدوين نظام جامع ICT كشور و با تاكيد بر اين كه قطعا در هر حوزه وجود ظام جامع لازم است، گفت: براي هر كاري در ابتدا بايد برنامه‌اي تدوين شود و راه‌انداختن ناگهاني مساله‌ي فقدان نظام جامع ICT، برنامه‌ي ملي IT و برنامه‌ي توسعه‌ي كاربري IT فرار از صورت مساله است.
او با تاكيد بر اين كه متاسفانه در كشورمان توسعه‌ي ICT را بعضا به تدوين نظام جامع موكول كرديم، گفت: تصور مي‌كنيم چه موردي در نظام جامع ICT وجود دارد كه در برنامههاي راهبردي تهيه شده در 10 سال گذشته وجود ندارد، مگر مي‌شود مستقل از رويكرد فني دنيا، IT را توسعه داد؟ اين رويكرد همان رويكردي است كه در برنامههاي گذشته موج مي‌زده است.
اين مدرس دانشگاه تاكيد كرد: در استقرار خدمات IT در جامعه، دولت بايد حاكميتي برخورد كند و كاري كند تا بخش خصوصي اين توسعه را انجام دهد؛ بي‌مهري فعلي دولت به بخش خصوصي IT در آغاز مجدد پروژه‌هاي توسعه‌ي IT و واگذاري آن‌ها به بخش خصوصي، اين منبع گران قيمت را به ورطه‌ي ورشكستگي نزديك كرده و اين يك نگراني و تهديد بزرگ براي توسعه‌ي IT كشور محسوب مي‌شود.
طرح جامع مخابرات كشور به تعويق افتاده است
صمد مومن بالله – معاون وزير ارتباطات و فن‌آوري اطلاعات – در گفتوگو با خبرنگار فن‌آوري اطلاعات خبرگزاري دانشجويان ايران، در ارزيابي خود از وضعيت توسعه و به كارگيري فن‌آوري اطلاعات در كشور با بيان اين ك سند توسعه‌ي بخش ICT كشور در برنامه‌ي چهارم توسعه، تهيه شده و مورد تاييد سازمان مديريت قرار گرفته است، با ذكر نمونه تدوين تهيه‌ي طرح جامع در رابطه با مخابرات كشور را دچار تعويق دانست و اظهار كرد: اين طرح بايد تا پايان سال گذشته به مجلس ارايه مي‌شد، اما احساس مي‌كنيم با توجه به تغيير دولت و جديد بودن مسوولان در وزارتخانه اين امر به تعويق افتاده است.
او افزود: مسوولان در دولت جديد، اقداماتي بر روي طرح جامع مخابرات كشور انجام داده‌اند، اما با تغيير مديريت اين بحث مورد بازنگري قرار گرفته و اميدواريم تا پايان سال شكل جدي به خود بگيرد.
ايجاد حداقل‌هاي كاربرد IT در جامعه پايه‌ي مستحكم تدوين نظام جامع
به‌گفته‌ي عضو هيات علمي دانشگاه تربيت مدرس وقتي افراد در سيستم اطلاعاتي كشور قابل شناسايي نيستند و هويت ندارند، وجود نظام جامع هيچ فايده ندارد، پس بايد ابتدا شهر از مزاياي الكترونيكي براي استفاده‌ي بهتر در امورات خود بهره ببرد و درنهايت به تدوين نظام جامع پرداخته شود؛ با وجود اين اطلاعات اوليه است كه شاهد عملياتي شدن نظام جامع از همان ابتداي تدوين خواهيم بود.
محمدمهدي سپهري اظهار كرد: ايجاد حداقل‌هاي كاربرد IT در جامعه و براي مردم پايه‌هاي مستحكمي براي تدوين نظام جامع خواهد بود؛ به گونه‌ا كه بسترهاي حضور IT در جامعه فراهم آيد و با كمك اين نظام جامع تمامي بسترها به هم متصل و با هم هماهنگ شوند؛ چراكه نبود اين زيرساخت‌ها نظام جامع را در سطح يك طرح مكتوب نگه مي‌دارد.
نظام جامع ICT كشور بايد تركيبي از قوانين، مقرارت و راه‌كارهاي توسعه باشد
سيدعلي فيروزآبادي – كارشناس فن‌آوري اطلاعات – با بيان اين كه نظام جامع ICT كشور بايد تركيبي از قوانين، مقرارت و راه‌كارهاي توسعه‌ي كشور باشد، گفت: تاكنون در راستاي تدوين سندهايي در مركز تحقيقات مخابرات ايران از جمله سند توسعه‌ي ICT در برنامههاي پنج ساله، سند توسعه‌ي ICT در بخش دولتي و خصوصي و تنظي بازار ICT صدها ميليون تومان خرج شد، اما نظام جامع IT كشور بايد شامل تمامي محورهاي اين سندها باشد و در راه توسعه‌ي IT در كشور گام بردارد.
وي با مهم دانستن نقش دستگاه‌ها و سازمان‌ها در اين زمينه اظهار كرد: مشخص شدن نقش تمامي دستگاه‌ها در زمينه‌ي ICT به دليل وجود فصل مشترك بين آن‌ها از اهميت بالايي برخودار است كه تاكنون در اين باره شفاف‌سازي نشده است و اين ناهماهنگي باعث انجام پروژه‌هاي بي‌اولويت با صرف هزينه‌هاي گزاف مي‌شود.
نظام جامع ICT كشور تكرار بيانيه‌هاي اجلاس جامعه‌ي اطلاعاتي نباشد
اما يك استاد دانشگاه در اين باره به خبرنگار ايسن گفت: انتظار مي‌رود نظام جامع ICT كشور تكرار بيانيه‌هاي مطرح شده در اجلاس جامعه‌ي اطلاعاتي و صرفا الگوبرداري ساده و بازنويسي مطالب معمول دنيا نباشد؛ متاسفانه اشكالاتي در روندهاي تصميم‌گيري وجود دارد كه با وجود تجربه‌هاي مكرر، تصميم‌گيري‌ها خوب و موفق درنمي‌آيند.
علي اكبرصفوي ادامه داد: طرح اهداف پراكنده و بزرگ كار سختي نيست؛ چراكه طرح‌هاي مشابه از كشورهاي مختلف بر روي اينترنت وجود دارد، اما براي اين كه طرح نظام ICT با واقعيت‌ها و نيازهاي كشور وفق يابد، بافت تيم و گروهي كه تدوين نظام را برعهده دارند، مهم است كه دراين زمينه، به تيم تدوينگر نظام ICT ايرادايي وارد است. اين تيم در سياست‌گذاري‌ها، موفقيت و شكست تكفا حضور داشتند اولين نكته سامان‌دهي ساختار فكري اين مجموعه است.
در تدوين نظام جامع ICT نبايد سليقه‌يي عمل كرد
نماينده‌ي فن‌آوري اطلاعات در سازمان انرژي اتمي در اين‌باره مي‌گويد: سيستمي كه در نظام جامع ICT كشور در نظر گرفته مي‌شود، بايد يكپارچه بوده و هماهنگي تمام دستگاه‌ها نيز در آن ديده شود.
اميرحسين قريشي معتقد است: در تدوين نظام جامع ICT نبايد به صورت سليقه‌يي عمل كرد، بلكه بايد از نظرات تمام كارشناسان و نمايندگان دستگاه‌ها براي تهيه و تدوين آن استفاده كرد.
به گفته‌ي وي، هدف اصلي اين نظام اين است كه يك دستورالعملي به دستگاه‌ها ابلاغ كند تا دستگاه‌ها به صورت يكپارچه عمل كنند و نمايندگان ويژه‌ي دستگاه‌ها نيز در آن حضور داشته باشند، همه‌ي اين عوامل مشروط به اين است كه براي اين كار بين دستگاه‌ها تفويضي قائل نشوند و با توجه به اهميت موضوع در بين دستگاه‌ها تنظيم شود.
تدوين نظام جامع ICT مستلزم همكاري دولت، دانشگاه‌ها و بخش خصوصي است
يكي ديگر از كارشناسان فن‌آوري اطلاعات معتقد است: بحث زيرساخت‌هاي توسعه‌ي فن‌آوري اطلاعات در كشور به عنوان يكي از استانداردهاي پايه و مهم محسوب مي‌شود كه بايد در تدوين نظام ICT به آن توجه شود.
به گفته‌ي احمد غلامزاده تدوين نظام جامع فن‌آوري اطلاعات بايد با همكاري دولت، دانشگاه‌ها و بخش خصوصي انجام شود، همه‌ي كساني كه به نوعي در تدوين آن فعاليت مي‌كنند بايد در اجراي آن نيز دخالت داشته باشند و به تعبيري اجراي اين نظام جامع بايد با همكاري بخش‌هاي دولتي و خصوصي انجام شود.
او در ادامه با اشاره به تاخيرهاي ايجاد شده در تدوين نظام ICT كشور گفت: در كشور ما در حوزه‌ي IT بايد اقدامات زيادي انجام مي‌شد كه متاسفانه صورت نپذيرفته است؛ در تدوين اين نظام نيز تاخير زيادي صورت گرفت و شايد يكي از دلايل آن اين باشد كه هنوز الزامات اين موضوع را به درستي درك نكرديم.
تدوين نظام جامع ICT كشور يك اقدام علمي، پژوهشي محسوب مي‌شود
يك كارشناس فن‌آوري اطلاعات مي‌گويد: تدوين نظام جامع ICT كشور يك اقدام علمي، پژوهشي محسوب مي‌شود و انجام آن بايد با توجه به اين مساله، برون‌سپاري شود.
خسرو سلجوقي تصريح كرد: تدوين اين نظام، بايد از طريق نظام پژوهشي كه مي‌تواند گروه، شركت و يا يك سازمان باشد، انجام شود و البته نهاد يا سازمان انجام دهنده‌ي اين نظام چندان مهم نيست،بلكه مهم‌ترين موضوع اجرا و تدوين مناسب آن است.
به اعتقاد وي براي طراحي نظام‌ها و از جمله تدوين نظام جامع ICT بايد به نحوي خود دستگاه‌هاي اجرايي و بخش خصوصي IT در تعامل باشند و چارچوب اين كار را مشخص كنند تا همه‌ي دستگاه‌ها نيز قوانين خود را برگرفته از اين نظام طراحي و تدوين كنند.
